بررسی معنیشناختی فعل «رفتن» در غزلیات حافظ
author
Abstract:
رفتن در لغت به معنای حرکت کردن از جایی به جایی دیگر است؛ امّا در زبان فارسی با توجّه به بافت جمله، معانی مختلفی مییابد. این پژوهش، معانی متعدّد این فعل را در غزلیات حافظ مورد بررسی قرار میدهد و برای تبیین بهتر از نظریهی طرحوارههای تصویری در حوزهی معنیشناسی شناختی کمک میگیرد. در غزلیات حافظ به جز چند مورد، فعل رفتن اغلب در معنایی غیر از «حرکت فیزیکی از جایی به جای دیگر» به کار رفته است. مفاهیم انتزاعی بیان شده با فعل رفتن عبارتند از : مردن، گذر زمان، وجود داشتن و متحمّل شدن، عاشق شدن، طلب معشوق، وصال، آغاز و اتمام کار، رد کردن و ثبات. کاربرد فعل رفتن در هریک از موارد مذکور تبیینکنندهی دیدگاهها و اندیشه-های حافظ است که به مواردی از جمله نگاه مثبت به پدیدهی مرگ، توجه به کیفیت گذر زمان، گذرا بودن سختیها و ماهیت پویای عشق و برگشت-ناپذیری و جبر موجود در آن میتوان اشاره کرد.
similar resources
کاربرد هنری فعل در غزلیات حافظ
شعر حافظ از دیر باز به شیوایی و زیبایی مشهور بوده است، پژوهشگران مشتاق، جنبههای گوناگون اشعار زیبای این شاعر بزرگ را موردکاوش قراردادهاند و زیبایی آنرا بهنمایش گذاشتهاند امّا رستاخیزی و زیبایی مسحور کنندة کلام حافظ بهطور شگفتانگیزی بدیع است. در این پژوهش نگارندگان برآنند تا با بررسی کاربرد هنری فعل و کشف شگردهای خاص شاعر در بهکارگیری آن، جنبههای زیباییشناختی کلام حافظ را به تصویر کشن...
full textمتناقضنما در غزلیات حافظ
یکی از برجستهترین ویژگیهای ادبی شعر حافظ «ایهام» است که شاعر به وسیلة آن توانسته کلام خود را از جذبهای خاص برخوردار و رندانه ظرایف و طرایف را از هر مضمونی بیان کند و در عین حال خواننده را در گزینش بینهایتی از معنا رها سازد. بنابراین توجه بیشتر مشتاقان شعر حافظ به بررسی این شگرد و سایر ترفندهای ادبی مرسوم در بلاغت عصرِ او معطوف شده است. شعر حافظ دارای جذبههایی پنهانی است که او هنرمندانه آنها...
full textبررسی استعارۀ تهکّمیّه در غزلیات حافظ
در ادب فارسی، هر سراینده یا نویسندۀ توانمندی که از قرآن مایه گرفتهاست، جایگاه برتری به خود اختصاص دادهاست. شمسالدین محمد حافظ، به مدد بهرهجویی از کلام خداوندی و البته دیگر هنرهای ادبی، جزو قلههای غزل فارسی است. یکی از آرایههای بلاغی قرآن که حافظ از آن بهره برده، تهکم یا نزاهه است که در این مقاله به تفصیل بررسی شدهاست. نزاهه یا تهکم از مقولۀ طنز است و در ادب فارسی، جسته گریخته در دیوان شا...
full textبررسی مصادیق زبان تمثیل در غزلیات حافظ
حافظ غزلسرای بنامی است که تاریخ، نام پر آوازهاش را نه تنها در جرگهی شاعران، که در صدر کارنامهی عرفان جهان ثبت کرده است. غزلیات او شرح ایام و لیالی عمری است که در مکاشفهی محبوب و سیر خرابات عرفان گذشته است. پس میتوان گفت او را عارفی، کامل، نه غزلسرایی مشهور، و عارف مسلک باشد. وی از مجموعه گرانبهای میراث تجربههای عارفانه به خوبی بهره گرفته و به ظریف ترین شکل ممکن آنها را در اشعار غنایی ...
full textبررسی هنجارگریزی معنایی در غزلیات حافظ
جایگاه بنیادین زبان در ادبیات به عنوان عمدهترین وسیلۀ خلق اثر هنری حقیقتی انکارناپذیر است. زبان در آثار ادبی تا آن اندازه متفاوت و دگرگون میگردد که همچون زبانی منحصر به فرد مورد مطالعه قرار میگیرد. در این میان، یکتایی زبان غزلیات حافظ و شعریت منحصر به فرد آنها قرنهاست که خوانندگان را متحیر کرده است. منتقدان ادبی بسیاری کوشیدهاند با استفاده از شیوههای مختلفِ نقد این یکتایی را توضیح دهند. در...
full textشب قدر در غزلیات حافظ
در این مقاله به شیوه بهره ٠ جستن حافظ از شب قدر پرداخته شده، چه وی بهره هنری یا اندیشه ورزانه از این بن مایه ادبی برده است. نگارنده بر آن است که ذهن خوانندگان گرامی را به این نکته مهم معطوف دارد که شب قدر از دیدگا. حافظ، حال است نه قال. شب قدر قابلیت سالک است نه فاعلیت ممالک، شب قدر رامی دهند و کسب کردنی نیست. همچنین در این جستار وجه تسمیه شب قدر و شان نزول سوره قدر، زمان شب قدر از دیدگاه روای...
full textMy Resources
Journal title
volume 2 issue شماره 3 (پیاپی 7)
pages 104- 119
publication date 2014-08-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023